Parafia pod wezwaniem Świętego Rocha w Przewodowie

Najstarsza wzmianka na temat Przewodowa pochodzi z 1230r. W inwentarzu biskupstwa płockiego, tegoż roku, który rozpoczyna się spisem wsi Grodu Pułtuskiego, wymienione są oprócz Przewodowa, również inne miejscowości naszej parafii. Są to: Skórznice, Sisice, Gromin, Porzowo i Kozłowo. W 1420 r. biskup Jakub z Korzkwi uposaża i eryguję parafię w Przewodowie (inne źródła podają 1400 rok).

​

10 listopada 1609 roku kanonik płocki i pułtuski, wraz z plebanem z Ostrowi, jako delegaci biskupa, wizytowali naszą parafię. W protokole wizytacyjnym znajduje się opis starego kościoła, według którego były 3 ołtarze (w głównym obraz NMP, w bocznych – obrazy św. Anny i św. Jana Chrzciciela). Jest to wydarzenie, które po raz pierwszy ujawnia fakt istnienia drewnianego kościoła w Przewodowie.

W 1655 r. tenże kościół został spalony przez Szwedów.

​

W księdze wizytacyjnej z 1891 roku, w opisie kościoła i parafii jest wzmianka o tym, iż 28 maja 1612 roku pleban przewodowski ks. Albert Krzechowski ufundował dla kościoła w Przewodowie, kielich do Mszy Świętej. Biskup płocki Chryzantem Załuski ufundował w 1698 r. nowy kościół drewniany. Kościół był zbudowany w kwadrat, wewnątrz były cztery drewniane ołtarze – w głównym obraz Maryi Panny, w bocznych obrazy św. Anny, Pana Jezusa Cierpiącego i św. Rocha.

W latach 1769–1790 proboszczem naszej parafii był ks. Ignacy Piotrowicz, który pobudował nową dzwonnicę i ufundował dwa dzwony. W 1790 roku biskup Szembek ustanowił w Przewodowie wikariat. Pierwszym wikariuszem został ks. Walenty Zaniewski. Około 1799 r. Przewodowo było w posiadaniu Bartfojdów, a następnie Gąbczewskich. Podczas wojny w 1806 i 1807 r. kościół został częściowo zniszczony. W 1812 roku rodzice Bogdana Jańskiego (założyciela Zgromadzenia Księży Zmartwychwstańców) przeprowadzili  się z Domosławia do majątku Pękowo.

​

9 lipca 1817 r. złożył wizytę dziekan. Cytuję: „Kościół parafialny we wsi Przewodowie pod tytułem Opatrzności Boskiej, erygowany około roku 1450, konsekrowany roku 1698, należy do kollacji Biskupa.”  Przewodowo wraz ze wszystkimi wsiami tej parafii wchodziło od najdawniejszych czasów w skład dóbr biskupstwa płockiego, należało do kasztelanii pułtuskiej i dziekanatu pułtuskiego. Po wcieleniu Mazowsza do Korony Polskiej parafia Przewodowo należała do województwa mazowieckiego, Ziemi Zakroczymskiej, powiatu Nowe Miasto, w roku 1825 do Guberni Płockiej, powiatu pułtuskiego.

Na terenie parafii istniała od dawna gmina Kozłowo. Jedna z największych gmin w Królestwie Polskim. W jej skład wchodziły m.in. wsie: Przewodowo, Pękowo, Porzowo, Kozłówka i Gromin. Stan ten przetrwał do czasów po drugiej wojnie światowej (od 1957 r. z dawnej gminy Kozłowo powstały Rady Narodowe: Gzy, Szyszki i Przewodowo). Wieś Kozłowo składała się z folwarków: Kozłówka i Porzowo. Wieś Przewodowo od 1827 r. posiadała kościół murowany i szkole początkową. Przy kościele istniała kaplica grobowa, którą wzniósł w 1830 r. dla swej żony Paweł Grąbczewski, poseł z powiatu pułtuskiego, dziedzic Kozłowa. W Przewodowie został pochowany.

Od 1835 r. Przewodowo Stare przyjęło nazwę Przewodowo Majorat, a część wsi przezwana od dawna Kocewą, otrzymało nazwę Przewodowo Poduchowne. W tym również roku została nadana generałowi Michałowi Gorczakowowi, namiestnikowi Królestwa Polskiego. W okresie przed I po II wojnie światowej powstało Przewodowo Parcele z parcelacji majątku Ponikiewskich. We wsi znajdowały się osady pańszczyźniane, całorolne i porolne. Pańszczyzny odrabiano do folwarku w Przewodowie, natomiast czynsze oddawano do dworu w Golądkowie. Na plebani mieszkało 3 gospodarzy. Do plebani należały grunta na Przewodowie, Kozłowie i Porzowie. 

​

W 1846 wieś urządzono kolonialnie. Utworzono 10 osad rolnych, szkole, karczmę i osady: kowalską i młynarską. Wieś Gromin wchodziła w skład dóbr przewodowskich należących do biskupów płockich. Przy założeniu klasztoru Jezuitów w Pułtusku, ci otrzymali na własność część wsi Gromin. Druga część pozostała przy biskupach. 

Uroczystość konsekracyjna obecnej świątyni, której budowa rozpoczęła się w 1875 r. odbyła się w 17-stą niedziele po zesłaniu Ducha Św. w 1877 r. Obrzędu konsekracji dokonał ksiądz biskup Aleksander Gintowt-Dziewałtowski. W 1878 roku w głównym ołtarzu nowego kościoła parafialnego został umieszczony obraz przedstawiający Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Boczne ołtarze wykonał Kaczorowski w 1882 r., w których umieszczono obrazy: Św. Anny i Św. Rocha, Najświętszego Serca Jezusowego i Św. Antoniego. 

​

Gdy wybuchła I wojna światowa Niemcy zrabowali dzwony. Znieważania przez nich kościoła nie przeżył ksiądz Padewski. Gdy bronił ołtarza przed znieważeniem, został pobity przez Niemców. Kilka dni po tym wydarzeniu zmarł. W 1919 r. ks. Jakubiak wyremontował zniszczony przez wojnę kościół i budynki plebańskie.

​

1 września 1939 r. Niemcy rozpoczęli brutalne niszczenie polskiej ludności i polskiej ziemi. W pierwszych dniach tego miesiąca opanowali teren parafii przewodowskiej i przyłączyli ją do tzw. Rzeszy Niemieckiej. Ks. Proboszcz Antoni Zabielski pozostał początkowo przy kościele chroniąc się kilkakrotnie. Większość parafian pozostawała na miejscu, w swoich gospodarstwach, lecz uczęszczanie na nabożeństwa do parafialnego kościoła było utrudnione przez okupanta. We wrześniu 1944 r. ludność tutejszej parafii została wypędzona ze swoich wsi a w dużej liczbie wywieziona w okolice Gdańska, Berlina a nawet do Bawarii. Wojska niemieckie niszczyły zabudowania. Prawie doszczętnie zostały zniszczone wsie: Przewodowo, Sisice, Trzciniec i Pękowo. Jedynie Zalesie i Skórznice ocalały. Plebania w Przewodowie była zajęta przez wojska niemieckie, a zabudowania gospodarcze spalone. Tylko organistówka ocalała. Z tego powodu ks. Zabielski przeniósl się do Szyszk a nabożeństwa dla ludności pracującej przy rowach i okopach odprawiał w Gzach. W styczniu 1945 r wojska niemieckie zostały wyparte z naszego terenu przez armię radziecką. 30 lipca 1946 r. proboszczem został mianowane ks. Piotr Czajewicz z Goleszyna, lecz dopiero 8 września 1946 r. objął parafię Przewodowo.